“Kızımın henüz mantık yürütmek için çok küçük olduğunu biliyorum, ama bu denli mantıksız olması beni deli ediyor.”
Akılcı bir erişkin öyle düşünmese de, küçük bir çocuğun soğuk havalarda palto giymeyi reddetmek, beş dakika önce istediği gevrekten bir ısırık almamak, en sevdiği kitabından bir sayfanın yarısını yırtıp, sonra da artık sayfalarının tamam olmadığını söyleyerek kızmak gibi mantıksız olmak için iyi nedenleri vardır.
En açık neden, tabii ki onun, bağımsızlığı için savaş veren tipik bir küçük çocuk olmasıdır. Yanlış olsa bile, kendi kararlarını kendi vermek ister. Doğruyu kendi başına bulmak ister, bu işlem hem kendisi hem de ailesi için zor ve acılı olsa bile. Ancak küçük çocuklar kimi zaman da, aç ya da yorgunken, veya bunun benzeri durumlarda da mantıksız olabilirler.
Küçük çocuğunuzla mantıklı bir anlaşma yapmak sizin de fark etmiş olduğunuz gibi gerçekçi değildir. Onun yerine şu teknikleri deneyiniz;
Besleyin veya dinlendirin. Mantık dışı bir davranışla baş ederken öncelikle yemek ve /veya dinlenmekle işe başlayın. Yorgunluk veya açlık sebebiyle her zamanki gibi davranamayan küçük bir çocukla uğraşmanız, onu besleyene veya dinlendirene kadar, anlamlı bir çaba olmayacaktır. Bunu yaparken, kendiniz de beslenmeyi ihmal etmeyin mantıksız küçük bir çocukla uğraşmak, açlıktan mideniz kazınmadığı takdirde çok daha az usanç vericidir.
Altta yatan kişilik farklılıklarım göz önünde bulundurun. Bazı küçük çocuklar, mantık dışı görünebilirler, ancak aslında bir şekilde , kendi kişilik tipleri ile uyumlu davranıyorlardır. Hâlâ yapmadıysanız, “mantıksız” olarak nitelendirdiğinizin gerçekte “zor-çocuk sendromu” olup olmadığını kontrol edin. Eğer öyleyse, buna uygun olarak davranın.
Mantıksızlığın hüküm sürmesine izin vermeyin. Eğer küçük çocuğunuz arabanın arka koltuğuna geçmemek için direniyorsa ve siz de büyük çocuğunuzu okula götürmek zorundaysanız, gerekirse, çığlıklar ve tekmeler atıyor da olsa, yerine oturtup kemerini bağlayın. Veya evdeki her kitap rafının boşalmasını istediğine karar vermişse, onun dikkatini başka yöne çekin, onu oyun sahasına görürün veya bir şekilde bu konudaki uğraşılarını engelleyin. Küçük bir çocuğun mantıksızlığının hüküm sürmesine ve herkesin hayatını mahvetmesine izin vermeyin.
Sonucun etkili olmasına izin verin. Yanlışlarından öğrenmenin, sağlığını ya da hayatını tehlikeye atabileceği veya ailenin diğer bireylerine anlamlı sıkıntılar yaşatabileceği durumlar dışında, küçük çocuğunuzun, mantıksız davranışlarının sonuçlarını yaşamasına izin verin. Paltosunu giymediği zaman, dışarı çıktığında üşüyecektir. (Veya eğer acı bir soğuk varsa, dışarı çıkmasına izin verilmeyecektir); yemeğini yemediği zaman, aç kalacaktır; kitabını yırttığı zaman, tüm resimleri göremeyecektir. Onun adına birçok deneme ve yanılmaya mal olmasına rağmen, sonunda, zaman zaman da olsa, anne babaların haklı olduğu noktaların varlığı konusunda ikna olacaktır.
“Sana söylemiştim”lerden kaçının. Küçük çocuğunuz, su birikintilerine atlamaması konusundaki uyarılara uymadığında, an azından mecazi anlamda, burnunu ıslak ayakkabılarına sürtmek, cazip gelebilir. Bu isteğe direnin. Sonuç ıslak ve üşümüş ayaklar hatalı yargılamasının yeterli bir cezasıdır; hasarına ek olarak sizin aşağılamalarınıza ihtiyacı yoktur. Bunun yerine, bilinçli bir şekilde çıkarılacak dersin altını çizin: “Bak, ayaklarımız ıslandı. İşte bu yüzden botlarımız olmadan su birikintilerine basmak pek de iyi bir fikir değil.”
Hünerli olun. Küçük çocuk anne babası olmak, bir düzine dalavereyi becerebilmeyi gerektirir; bunların hiçbiri her zaman için işe yaramasa da, biri veya öteki, belli bir durumda işe yarar. Başarılı olduklarında, bu hileler, çocuğunuzu küçük düşürmeden, hedeflerinize ulaşmanızı sağlarlar. Bir aktivite değişikliği, aptal bir uygunsuzluk (şu eski ayakkabılar ellerde numarası), sevilen bir şarkı, ters psikoloji, biraz hızlı konuşma (“Bugün öğle yemeğinden sonra ne yapıyoruz, biliyor musun?”) denemesi ile, mantıksız olmaya başlayan küçük çocuğunuzun dikkatini başka yöne çekin.
Ve …espri anlayışınızı koruyun. Mantıksız küçük çocuğunuzun sizi duvarlara tırmandırmasına izin vermektense, onun olumsuzlamalarına ve tabii kendinize gülün. İnanılmaz gibi görünse de, kendi kendinize “bu zamanların da geçeceği”ni tekrar tekrar hatırlatın.
0 yorum:
Yorum Gönder